Interesariusze chcą audytu raportowania niefinansowego

Na razie część firm podchodzi z dystansem do audytowania raportów pozafinansowych. Regulacja wymaga jedynie, aby biegły rewident potwierdził sam fakt sporządzenia przez spółkę sprawozdania pozafinansowego. To rozwiązanie, które zaspokaja potrzeby regulatora, dyscyplinując do przestrzegania ustawowych obowiązków informacyjnych, ale nie daje wartości dodanej interesariuszom. Dla nich ważniejsze byłoby potwierdzenie metodologicznej poprawności czy na przykład spójności sprawozdawczości finansowej i niefinansowej.

Nie uważam jednak, że rozwiązaniem byłaby regulacja wymuszająca wyższy poziom atestacji. Jestem przekonany, że nacisk na takie doskonalenie raportowania niefinansowego wywrą interesariusze – nie tylko inwestorzy, ale też wszelkiego rodzaju organizacje typu watchdog, społeczności lokalne, media, a także, last ale z pewnością nie least, wewnętrzni interesariusze przedsiębiorstwa w postaci coraz bardziej zaangażowanych pracowników. Myślę, że takie organiczne, inkrementalne dochodzenie do powszechnego audytu raportów niefinansowych jest znacznie lepszą drogą, długofalowo korzystniejszą dla spółek, ich interesariuszy, biegłych rewidentów i instytucji regulacyjnych. Dzięki temu uwzględnione będą potrzeby wszystkich stron. Drugi proces, który już obserwujemy, to „dyfuzja” standardów: na razie raportują i raporty atestują najwięksi, ale już dołączają do nich także mniejsze podmioty. Rozszerza się również zakres sprawozdawczości – w tej chwili firmy często poddają audytowi na przykład raporty dotyczące ich łańcuchów dostaw, stopniowo dodając kolejne aspekty działalności.

Biegli rewidenci jako środowisko uczestniczą w kształtowaniu standardów raportowania niefinansowego od kilkunastu już lat – biorą udział w pracach zespołów roboczych Accountancy Europe czy IFAC, a także instytucji unijnych czy polskiego Ministerstwa Rozwoju. W programie szkoleń organizowanych przez Centrum Edukacji PIBR raportowanie niefinansowe zajmuje ważne miejsce. Rynek jako całość dopiero się jednak uczy. Dla wielu spółek raport za rok 2017 będzie ich pierwszym lub drugim podejściem do sprawozdawczości pozafinansowej. Doskonale rozumiem obawę, która może pojawić się u autorów takiego debiutanckiego raportu: poddanie go audytowi zapewne ujawni jakieś niedoskonałości. Tyle tylko, że znacznie szybciej i łatwiej będzie poprawić jakość raportowania przy wykorzystaniu wsparcia z zewnątrz w postaci wskazówek niezależnego biegłego rewidenta. Należy też pamiętać, że skoro pozafinansowej sprawozdawczości uczy się teraz cały rynek, to jest najlepszy czas na doskonalenie.