Najczęściej zadawane pytania

Biegły rewident może wykonywać zawód jako:

• osoba fizyczna prowadząca działalność we własnym imieniu i na własny rachunek,
• wspólnik firmy audytorskiej, o której mowa w art. 46 pkt 2-4 ustawy,
• osoba fizyczna pozostająca w stosunku pracy z firmą audytorską,
• osoba fizyczna, w tym osoba prowadząca działalność gospodarczą, inna niż osoba, o której mowa w art. 46 pkt 1, która zawarła umowę z firmą audytorską

• Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (poz. 1089)

Tak, można łączyć wszystkie formy wykonywania zawodu.

Wniosek o wpis do rejestru (R1) możesz złożyć w Biurze PIBR osobiście po ślubowaniu lub wysłać pocztą. Do wniosku dołącz:

• kwestionariusz osobowy (R2),
• zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego (z datą nie wcześniejszą niż 1 miesiąc od daty złożenia tego wniosku).
• dyplom ukończenia studiów wyższych (odpis lub kopia potwierdzona za zgodność
  z oryginałem przez notariusza).
• dowód wniesienia opłaty za wpis do rejestru.

Wzory dokumentów znajdują się w zakładce „Formularze dla biegłych”.

Pełna procedura wpisu do rejestru biegłych rewidentów znajduje się w zakładce „Organy/Komisje KRBR/Komisja ds. ewidencji”.

Biegły rewident na formularzu:

• R3 – składa wniosek o skreślenie z rejestru,
• R4 – zgłasza podjęcie wykonywania zawodu,
• R5 – zgłasza zaprzestanie wykonywania zawodu,
• R6 – zgłasza zmiany adresowe (istnieje również możliwość wypełnienia tego dokumentu elektronicznie – w panelu dostępnym po zalogowaniu się).

Dane adresowe możesz zmienić:

• w formie pisemnej: wysyłając listownie do PIBR pismo z informacją o zmianach lub wypełniony i podpisany formularz R6,
• w formie elektronicznej: zaloguj się na swoje konto i wypełnij elektroniczną wersję formularza R6.

Formularz R6 znajduje się w zakładce „Formularze dla biegłych".

• telefon: 22 637 30 81-83
• e-mail: biuro@pibr.org.pl

Wpis do rejestru uważa się za dokonany, jeżeli KNA nie sprzeciwi się wpisowi w terminie 45 dni od dnia otrzymania uchwały o wpisie (KNA wyraża sprzeciw w formie decyzji administracyjnej). KRBR od daty podjęcia uchwały ma 14 dni na jej przekazanie do KNA.

Podstawa prawna

• Art. 17 ust. 7 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (poz. 1089)

Dokumenty dotyczące wpisu lub skreślenia z rejestru biegłych rewidentów prześlij najpóźniej na 7 dni przed terminem posiedzenia KRBR. Pamiętaj – ważna jest data wpływu dokumentu do Biura PIBR.

Jeśli prześlesz dokumenty po terminie, KRBR rozpatrzy je na kolejnym posiedzeniu.

Daty posiedzeń KRBR znajdują się w „Kalendarium”.

Legitymację biegłego rewidenta wysyłamy listem poleconym, po uprawomocnieniu się wpisu do rejestru. Wraz z legitymacją wysyłamy indywidualny numer konta dla biegłego rewidenta.

Indywidualny numer konta wysyłamy listem poleconym (wraz z legitymacją biegłego rewidenta), po uprawomocnieniu się wpisu do rejestru.

KRBR ustala wysokość składki członkowskiej każdego roku w formie uchwały. Informacje o wysokości składki znajdują się w zakładce „Składki członkowskie”.

KRBR może przyznać prawo do niższej składki członkowskiej, jeśli biegły rewident spełni poniższe warunki:

• nie wykonuje zawodu,
• nie jest członkiem organów firm audytorskich,
• znajduje się w trudnej sytuacji zdrowotnej, finansowej lub rodzinnej,
• nie zalega w opłacaniu składki członkowskiej,
• złoży udokumentowany i uzasadniony wniosek do regionalnego oddziału PIBR, do którego przynależy

Ponadto niższa składka członkowska przysługuje również biegłemu rewidentowi, który:

• utrzymuje się wyłącznie ze świadczeń emerytalnych albo rentowych lub innych podobnych świadczeń społecznych,
• nie wykonuje zawodu,
• złoży oświadczenie do KRBR.

Biegły rewident może rozpocząć wykonywanie zawodu od dnia, kiedy jego wpis do rejestru stanie się prawomocny. Wpis do rejestru uważa się za dokonany, jeżeli KNA nie sprzeciwi się wpisowi w terminie 45 dni od dnia otrzymania uchwały o wpisie (KNA wyraża sprzeciw w formie decyzji administracyjnej). KRBR od daty podjęcia uchwały ma 14 dni na jej przekazanie do KNA.

O rozpoczęciu wykonywania zawodu biegły rewident informuje KRBR na formularzu R4, który znajduje się w zakładce „Formularze dla biegłych”.

Powiadomienie należy przekazać do Biura PIBR najpóźniej w dniu rozpoczęcia wykonywania zawodu przez biegłego rewidenta.

Druk R4 biegły rewident powinien złożyć także w przypadku zmiany formy wykonywania zawodu. Każde kolejne zawiadomienie R4 powoduje utratę mocy wcześniejszego.

Informacje o zaprzestaniu wykonywania zawodu biegły rewident zgłasza na formularzu R5. Oznacza to, że biegły rewident od daty wskazanej w formularzu nie wykonuje zawodu biegłego rewidenta, ale pozostaje w rejestrze, co wiąże się nadal z koniecznością np. opłacania składki członkowskiej oraz udziałem w obligatoryjnym doskonaleniu zawodowym. Co istotne, biegły rewident w każdej chwili ma możliwość rozpoczęcia wykonywania zawodu.

Z kolei wniosek o skreślenie z rejestru biegły rewident biegły składa na formularzu R3. Prawomocne skreślenie z rejestru oznacza wystąpienie z samorządu biegłych rewidentów i wiąże się z utratą uprawnień do wykonywania zawodu. Więcej w tej kwestii tutaj.

Formularze R3 i R5 znajdują się w zakładce „Formularze dla biegłych”.

Tak, ten obowiązek dotyczy każdego biegłego rewidenta, który rozpoczął wykonywanie zawodu, niezależnie w jakiej formie. Prowadzenie działalność we własnym imieniu i na własny rachunek jest jedną z form wykonywania zawodu przez biegłego rewidenta.

Biegły rewident oraz firma audytorska są obowiązani zachować w tajemnicy wszystkie informacje i dokumenty, do których mieli dostęp w trakcie wykonywania czynności rewizji finansowej. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej nie jest ograniczony w czasie.

Ustawodawca szczegółowo wskazuje na sytuacje, w których nie dochodzi do naruszenia obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej. Po pierwsze, reżimowi zachowania tajemnicy zawodowej nie podlega zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz udzielanie informacji lub przekazywanie dokumentów w przypadkach określonych w tej ustawie lub odrębnych przepisach. Po drugie, nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej udostepnienie dokumentacji i informacji z wykonania czynności rewizji finansowej w związku z toczącymi się postępowaniami przed KNA lub organami PIBR.Po trzecie, nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej również przekazanie przez biegłego rewidenta lub firmę audytorską – w przypadku przeprowadzania badania ustawowego jednostki należącej do grupy kapitałowej, której jednostka dominująca znajduje się w państwie trzecim – dokumentacji dotyczącej wykonywanej pracy w zakresie badania ustawowego biegłemu rewidentowi grupy kapitałowej, jeżeli dokumentacja ta jest konieczna do przeprowadzenia badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego jednostki dominującej.

Zawód biegłego rewidenta jest zawodem zaufania publicznego, a tajemnica zawodowa, która obowiązuje firmę audytorską i biegłego rewidenta jest nieograniczona w czasie



Podstawa prawna

• Art. 78 ust. ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (poz. 1089)

Czy biegły rewident senior może być członkiem zespołu rewizyjnego?

Każdy podmiot uprawniony jest obowiązany, w ciągu 2 miesięcy po upływie roku kalendarzowego, przekazać KRBR pisemne sprawozdanie zawierające m. in.:

• wykaz jednostek, w których przeprowadzono czynności rewizji finansowej, z wyłączeniem badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego, z podaniem nazw, form organizacyjno-prawnych, siedzib oraz numerów identyfikacji podatkowej jednostek, w których wykonano czynności rewizji finansowej, rodzaju czynności, imienia, nazwiska, numeru w rejestrze biegłego rewidenta wykonującego usługę oraz daty i rodzaju sporządzonych sprawozdań i raportów;
• informację o liczbie i rodzaju czynności rewizji finansowej z podziałem na badania ustawowe sprawozdań finansowych, badania dobrowolne sprawozdań finansowych, badania skonsolidowanych sprawozdań finansowych, przeglądy sprawozdań finansowych, przeglądy skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz inne usługi atestacyjne;
• informacje o badaniach ustawowych, z wyłączeniem badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego, w których czynności badania zostały zrealizowane przez podwykonawców, z podaniem nazw, form organizacyjno-prawnych, siedzib i numerów wpisu na listę podwykonawców oraz wskazaniem tych czynności;
• informację, czy firma audytorska przeprowadzała badania ustawowe jednostek zainteresowania publicznego;
• informację o wysokości przychodów firmy audytorskiej z tytułu wykonywania czynności rewizji finansowej w jednostkach innych niż jednostki zainteresowania publicznego oraz wynikającej z nich wysokości opłaty z tytułu nadzoru;
• informacje o odbywanych przez kandydatów na biegłych rewidentów aplikacjach i praktykach w firmie audytorskiej;
• wykaz i rodzaj świadczonych usług oraz prowadzonej działalności innej niż wykonywanie czynności rewizji finansowej (wynika to z art. 52 ust. 1 ustawy).

W celu ustandaryzowania dokumentu, na którym przekazywane są informacje, KRBR opracowała formularz P11. Aby pomóc w wypełnianiu tego formularza, KRBR opracowała komunikat nr 31/2018 z dnia 14 lutego 2018 r. w sprawie terminowej i prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z art. 52 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.

Formularz P11 znajduje się w zakładce „Formularze dla firm”.

• wykonywanie czynności rewizji finansowej (69.20.Z);
• usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych i podatkowych (69.20.Z);
• doradztwo podatkowe (69.20.Z);
• prowadzenie postępowania upadłościowego lub likwidacyjnego (70.22.Z);
• działalność wydawnicza lub szkoleniowa w zakresie rachunkowości, rewizji finansowej i podatków (58.11.Z; 58.14.Z; 58.19.Z; 85.59.B);
• wykonywanie ekspertyz lub sporządzanie opinii ekonomiczno-finansowych (74.90.Z);
• świadczenie usług doradztwa lub zarządzania, wymagających posiadania wiedzy z zakresu rachunkowości, rewizji finansowej, prawa podatkowego oraz organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstw (70.22.Z; 69.20.Z);
• świadczenie usług atestacyjnych innych niż czynności rewizji finansowej, niezastrzeżonych do wykonywania przez biegłych rewidentów (70.22.Z);
• świadczenie usług pokrewnych (69.20.Z);
• świadczenie innych usług zastrzeżonych w odrębnych przepisach do wykonywania przez biegłych rewidentów (69.20.Z; 74.90.Z; 70.22.Z).

KE ustala częstotliwość egzaminów dyplomowych na podstawie liczby zgłoszeń kandydatów i podaje te informacje w zakładce "Kandydaci/Egzaminy".

Każdy kandydat dopuszczony do egzaminu dyplomowego jest informowany o terminie indywidualnie, poprzez zawiadomienie wysłane na jego adres e-mail.

Jeśli kandydat zadeklaruje obecność, wówczas otrzymuje listownie zaproszenie.

Przepisy prawne dotyczące programu praktyki i aplikacji, a także sposobu dokumentowania, to:

• Uchwała nr 2106/39/2018 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 10 kwietnia 2018 r. w sprawie zasad dokumentowania praktyki i aplikacji oraz spełniania wymogu posiadania doświadczenia zawodowego przez kandydatów na biegłych rewidentów

• Uchwała nr 2105/39/2018 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 10 kwietnia 2018 r. w sprawie programu praktyki i aplikacji dla kandydatów na biegłych rewidentów

Kandydat na biegłego rewidenta musi odbyć co najmniej:

• 2-letnią aplikację, jeśli odbył roczną praktykę lub został z niej zwolniony (w obu przypadkach konieczne jest potwierdzenie Komisji Egzaminacyjnej)
• 3-letnią aplikację, jeśli nie zaliczył praktyki.

Jest to pisemne, sporządzone samodzielnie (nie ma ustalonego wzoru) zgłoszenie kandydata o miejscu, formie odbywania aplikacji i dacie jej rozpoczęcia, przyjmowane przez KE do wiadomości, nie wiążące się z wydawaniem zgody.

Zgłoszenie takie należy przesłać w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia aplikacji.

Dopuszczalna jest zmiana firmy audytorskiej, w której odbywa się aplikację. W takim przypadku należy:

• zawiadomić KE o zmianie miejsca odbywania aplikacji z podaniem wymaganych przepisami danych oraz załączyć zgodę firmy audytorskiej na odbywanie aplikacji. Informację należy sporządzić samodzielnie, nie ma gotowych wzorów w tym zakresie. Zawiadomienie takie jest przyjmowane przez KE do wiadomości i nie wymaga decyzji zatwierdzającej,
• zakończyć część aplikacji w miejscu, gdzie zaprzestano jej odbywania poprzez wypełnienie wszystkich wymaganych dokumentów (sprawozdanie za okres od-do, decyzja o wyniku odbycia aplikacji za okres od-do). Dokumentacji z częściowego odbycia aplikacji nie należy przesyłać do rozpatrzenia przez KE. KE rozpatruje jedynie dokumentację z przebiegu całej, ukończonej już aplikacji,
• po zakończeniu całej aplikacji przesłać dokumenty z wszystkich firm audytorskich, w których odbywano aplikację w poszczególnych okresach.

Wzór dokumentacji znajduje się w zakładce „Praktyki i aplikacja”.

Nie, zaświadczenie jest bezpłatne.

Aby uzyskać zaświadczenie o zdanych egzaminach, praktyce i aplikacji wyślij e-maila na adres zaswiadczenia@pibr.org.pl i podaj:

• imię i nazwisko,
• numer ewidencyjny,
• informację czy chcesz otrzymać zaświadczenie drogą pocztową czy elektroniczną.

Usługa jest bezpłatna.

W przedstawionej sytuacji od dnia ukończenia studiów wyższych, zakończenia postępowania kwalifikacyjnego albo zdania egzaminów w ramach postępowania kwalifikacyjnego nie może upłynąć więcej niż 3 lata, aby móc ubiegać się o zaliczenie egzaminów z wiedzy teoretycznej (wynika to z art. 15 ust. 4 ustawy).

Więcej informacji o regulacjach dotyczących zaliczania egzaminów w ramach postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów na biegłych rewidentów znajduje się w zakładce „Egzaminy”.

Opłata za rozpatrzenie wniosku jest ustalana w kwocie nieprzekraczającej równowartości 5% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za poprzedni rok kalendarzowy. W 2019 r. opłata ta wynosi 229 zł.

Więcej informacji o regulacjach dotyczących zaliczania egzaminów w ramach postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów na biegłych rewidentów znajduje się w zakładce „Egzaminy”.

Kandydat może złożyć wniosek po uzyskaniu prawa przystąpienia do sesji egzaminacyjnej obejmującej egzamin lub egzaminy, o których zaliczenie się ubiega. Oznacza to, że dopiero po uzyskaniu zaliczenia egzaminów sesji I, można ubiegać się o zaliczenie egzaminów II i III sesji. Natomiast dopiero po zaliczeniu 8 egzaminów można ubiegać się o zwolnienie z egzaminów sesji IV.

Komisja Egzaminacyjna może zwolnić kandydata, który posiada tytuł doradcy podatkowego zarówno z Prawa podatkowego cz. I, jak i Prawa podatkowego cz. II. W tym celu należy złożyć dwa oddzielne wnioski.

Komisja Egzaminacyjna może zwolnić kandydata, który przed dniem 1 marca 2017 r. zajmował stanowisko inspektora kontroli skarbowej, zarówno z Prawa podatkowego cz. I, jak i Prawa podatkowego cz. II. W tym celu należy złożyć dwa oddzielne wnioski.

Podstawa prawna

• Art. 15 ust. 5 oraz art. 274 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (poz. 1089)

KE zawiadamia pisemnie kandydata na biegłego rewidenta o zakwalifikowaniu do egzaminów oraz do egzaminu z prawa gospodarczego, podając termin i miejsce ich przeprowadzenia oraz zasady oceniania udzielonych odpowiedzi.

Opłaty egzaminacyjnej należy wpłacać co najmniej na 21 dni przed terminem każdego egzaminu.

Opłatę przelej na indywidualny rachunek bankowy i podaj w opisie przelewu:

• imię i nazwisko kandydata,
• numer ewidencyjny,
• nazwę przedmiotu,
• termin egzaminu.

Komisja rozpatrzy Twoje odwołanie w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania po czym niezwłocznie zawiadomi Cię pisemnie o rozstrzygnięciu.

Zarówno biegły rewident wykonujący zawód jak i niewykonujący zawodu opłaca składkę członkowską w tej samej wysokości. Istnieje możliwość skorzystania z opłacania składki członkowskiej w obniżonej wysokości.

Więcej informacji znajduje się w zakładce „Składki członkowskie”.

KRBR może przyznać prawo do niższej składki członkowskiej, jeśli biegły rewident spełni poniższe warunki:

• nie wykonuje zawodu,
• nie jest członkiem organów firm audytorskich,
• znajduje się w trudnej sytuacji zdrowotnej, finansowej lub rodzinnej,
• nie zalega w opłacaniu składki członkowskiej,
• złoży udokumentowany i uzasadniony wniosek do regionalnego oddziału PIBR,

lub

• utrzymuje się wyłącznie ze świadczeń emerytalnych albo rentowych lub innych podobnych świadczeń społecznych,
• nie wykonuje zawodu,
• złoży oświadczenie do KRBR.

Więcej informacji znajduje się w zakładce „Składki członkowskie”.

KRBR przyznaje niższą składkę członkowską na podstawie uzasadnionego i udokumentowanego wniosku biegłego rewidenta, który:

• nie wykonuje zawodu,
• nie jest członkiem organów firm audytorskich,
• znajduje się w trudnej sytuacji zdrowotnej, finansowej lub rodzinnej,
• nie zalega w opłacaniu składki członkowskiej

Pozostałe warunki niezbędne do ubiegania się o niższą składkę członkowską zostały określone w uchwale nr 102/4/2015 KRBR z dnia 8 września 2015 r. w sprawie przyjęcia procedur obowiązujących przy ubieganiu się o niższą składkę członkowską biegłych rewidentów.

Wzór wniosku znajduje się w zakładce „Składki członkowskie”.

Niższa składka członkowska może być przyznana począwszy od kwartału, w którym biegły rewident złożył wniosek, w regionalnym oddziale PIBR, do którego przynależy.

Każdy biegły rewident po zalogowaniu się na swoje konto ma dostęp do swojego indywidualnego numeru konta.

Nie, zarówno składkę członkowską jak i roczną opłatę z tytułu nadzoru biegły rewident powinien wpłacić na oddzielne indywidualne konta bankowe.

Więcej informacji znajduje się w komunikacie nr 26/2013 KRBR z dnia 30 lipca 2013 r. w sprawie wpłat na indywidulane rachunki bankowe przez kandydatów na biegłych rewidentów, biegłych rewidentów oraz podmioty uprawnione do badania sprawozdań finansowych.

Obowiązek opłacania składki członkowskiej w podanym przykładzie powstał od II kwartału 2018 r., czyli od kwartału, w którym wpis do rejestru stał się prawomocny.

Wysokość składki członkowskiej obowiązuje w pełnej wysokości za dany kwartał (nie ma tu zastosowania zasada proporcjonalności).

Biegli rewidenci opłacają składkę członkowską za okresy kwartalne, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po upływie danego kwartału.

Informacja w sprawie wysokości minimalnej opłaty rocznej z tytułu nadzoru za każdy rok znajduje się w zakładce „Opłaty”.

Wysokość minimalnej opłaty rocznej z tytułu nadzoru za dany rok jest stała bez względu na datę skreślenia firmy z listy w danym roku (nie ma tu zastosowania zasada proporcjonalności).

Informacja w sprawie wysokości minimalnej opłaty rocznej z tytułu nadzoru za każdy rok znajduje się w zakładce „Opłaty".

1. uchwała 2039/37a/2018
2. uchwała 2041/37a/2018

• nowy standard - KSB 701 w brzmieniu MSB 701 „Przedstawianie kluczowych spraw badania w sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta”, który ma zastosowanie do badań pełnych sprawozdań finansowych ogólnego przeznaczenia jednostek notowanych na giełdzie oraz okoliczności, gdy biegły rewident poza tym decyduje o przekazaniu kluczowych spraw badania w sprawozdaniu biegłego rewidenta, oraz
• krajowe standardy badania w brzmieniu wybranych zmienionych standardów międzynarodowych - 700 (Z), 705 (Z), 706 (Z), 720 (Z), 260 (Z), 570 (Z):
  1. KSB 700 (Z) „Formułowanie opinii oraz sprawozdawczość na temat sprawozdania finansowego”,
  2. KSB 705 (Z) „Modyfikacje opinii w sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta”,
  3. KSB 706 (Z) „Akapity objaśniające ze zwróceniem uwagi oraz akapity zawierające inne sprawy w sprawozdaniu niezależnego biegłego rewidenta”,
  4. KSB 720 (Z) „Obowiązki biegłego rewidenta dotyczące innych informacji”,
  5. KSB 260 (Z) „Komunikowanie się z osobami sprawującymi nadzór”,
  6. KSB 570 (Z) „Kontynuacja działalności”.

• zmiana kolejności prezentacji poszczególnych sekcji sprawozdania z badania,
• opatrzenie wszystkich sekcji sprawozdania z badania podtytułami (nagłówkami) w celu zwiększenia czytelności dokumentu,
• wprowadzenie do sprawozdania z badania uzupełnień zwiększających przejrzystość lub wyjaśniających zakres pracy i odpowiedzialności biegłego rewidenta,
• podział sprawozdania z badania na dwa segmenty: pierwszy dedykowany kwestiom badania sprawozdania finansowego i drugi dedykowany innej odpowiedzialności sprawozdawczej ciążącej na biegłym rewidencie. (18.01.2019)