Czy pamiętasz o AML?

W kontekście sankcji związanych z wojną w Ukrainie przypominamy o obowiązujących wymogach, interpretacjach i dostępnych materiałach dotyczących ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu („ustawa AML”).

Biegły rewident jest wymieniony w ustawie AML jako jedna z „instytucji obowiązanych”. Departament Informacji Finansowej w MF, w 2020 r., w odpowiedzi na pisma KRBR wyjaśnił, że zdaniem resortu poza przypadkiem, kiedy biegły rewident wykonuje zawód jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą we własnym imieniu i na własny rachunek, w pozostałych przypadkach instytucją obowiązaną powinna być firma audytorska.

Na temat ustawy AML oraz wynikających z niej obowiązków dla firm audytorskich i biegłych rewidentów pisaliśmy w pkt. 4.4 Alertu specjalnego - Badanie za 2021 r.

Przypominamy także o zakazie świadczenia niektórych rodzajów usług, w tym audytowych i księgowych, dla podmiotów rosyjskich i białoruskich. Informacje na ten temat są dostępne na stronie internetowej MF - Krajowa Administracja Skarbowa oraz na stronie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Wsparcie PIBR

Przypominamy że PIBR, w ramach wsparcia, udostępniła opracowanie składające się z 3 części:

• przykładowej wewnętrznej procedury,
• zestawienia obowiązków wynikających z ustawy AML wraz ze wskazaniem terminu lub częstotliwości ich realizacji,
• wykazu linków do przydatnych komunikatów GIIF

(więcej na ten temat w aktualności pt. „Trzecie zaktualizowane wydanie opracowania AML”).

Od 2021 r., kiedy do polskiego prawa została zaimplementowana V dyrektywa AML, nie było istotnych zmian w ustawie AML w zakresie wiążącym się z obowiązkami firm audytorskich.

Dostępne jest także dokonane na zlecenie PIBR tłumaczenie przewodnika Międzynarodowej Federacji Księgowych (IFAC) pt. „Przeciwdziałanie praniu pieniędzy, Podstawy”, który pomaga lepiej zrozumieć zagadnienie prania pieniędzy. Seria IFAC, w której można znaleźć studia przypadku, praktyczne wskazówki czy listy kontrolne składa się z dziewięciu części i jest dostępna w e-Bibliotece.

Obowiązki wynikające z ustawy AML

Firma audytorska powinna zapewnić realizację obowiązków wynikających z ustawy AML, zarówno tych bieżących jak i cyklicznych, do których m.in. należą:

• Ocena ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu odnoszącego się do działalności instytucji obowiązanej (art. 27) – taką ocenę ryzyka sporządza się w postaci papierowej lub elektronicznej i w razie potrzeby, nie rzadziej jednak niż co 2 lata, aktualizuje, w szczególności w związku ze zmianami czynników ryzyka dotyczących klientów, państw lub obszarów geograficznych, produktów, usług, transakcji lub kanałów ich dostaw. Działania te mają być proporcjonalne do charakteru i wielkości instytucji obowiązanej. Przy ocenianiu ryzyka można uwzględniać obowiązującą krajową ocenę ryzyka, jak również sprawozdanie Komisji Europejskiej, o którym mowa w art. 6 ust. 1–3 dyrektywy 2015/849.
• Bieżąca weryfikacja oraz w razie potrzeby aktualizacja wewnętrznej procedury instytucji obowiązanej (art. 50), dostosowanej do specyfiki działalności danej firmy audytorskiej.

Informacje i materiały GIIF

Informacje związane z tematyką AML można znaleźć na dedykowanej stronie internetowej Ministerstwa Finansów w sekcji „Generalny Inspektor Informacji Finansowej”, pod adresem internetowym: https://www.gov.pl/web/finanse/generalny-inspektor-informacji-finansowej. Znajdują się tu m.in. akty prawne, aktualności i komunikaty z zakresu działalności GIIF, przydatne publikacje i opracowania.

Szczególną uwagę chcielibyśmy zwrócić na ostatnią Krajową ocenę ryzyka prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu 2023.

Warto również zainteresować się wznowionym programem szkoleniowym - plan nieodpłatnych szkoleń GIIF w I półroczu 2025 r. można znaleźć – tutaj.