Komunikat – kontrole firm audytorskich w siedzibie PANA

Zgodnie z art. 106 ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r., wprowadzona została możliwość przeprowadzania przez Polską Agencję Nadzoru Audytowego kontroli firm audytorskich w zakresie dotyczącym badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego w siedzibie PANA, za zgodą kontrolowanej firmy audytorskiej.

W przepisie tym uregulowano także, kwestie doręczenia:

• zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli;
• imiennego upoważnienia udzielonego osobie kontrolującej przez PANA do przeprowadzenia kontroli;
• dokumentu potwierdzającego tożsamość osoby kontrolującej;
• zawiadomienia o zakończeniu kontroli

w formie elektronicznej przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, których dowodem doręczenia jest potwierdzenie transmisji danych.

Nowa regulacja umożliwia, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, rozpoczęcie i zakończenie kontroli w zakresie dotyczącym badań ustawowych JZP poprzez przesłanie wiadomości elektronicznej. W praktyce, oznacza to, że doręczenie wskazanych wyżej dokumentów będzie następowało bezpośrednio po wysłaniu przez PANA maila do firmy audytorskiej. Zmiana oznacza również możliwość prowadzenia kontroli w siedzibie PANA (dotychczas w siedzibie kontrolowanej firmy). W związku z tym, kontrolowane firmy audytorskie mają obowiązek dostarczenia wszelkich informacji i dokumentów związanych z prowadzoną kontrolą do siedziby PANA w formie papierowej lub elektronicznej.

Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Finansów, wyrażonym w piśmie z dnia 28 kwietnia 2020 r., kierowanym do Prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, powyższe przepisy zostały przewidziane w celu usprawnienia przeprowadzania kontroli planowych w czasie epidemii lub zagrożenia epidemicznego firm audytorskich badających tzw. duże jednostki zainteresowania publicznego, dla których został przewidziany 3 – letni cykl kontroli, jak i firm audytorskich badających inne jednostki zainteresowania publicznego, dla których został przewidziany 6-cio letni cykl kontroli. Przepisy powyższe mają zastosowanie nie tylko do kontroli, które zostały lub zostaną wszczęte w okresie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego, ale również tych, które zostały wszczęte przed wejściem w życie przepisów ustawy, a nie zostały zakończone do czasu odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Pismo Prezesa KRBR znajduje się tutaj, a odpowiedź Ministra Finansów, znajduje się tutaj.

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii tryb doręczeń elektronicznych może być stosowany również do wszczętych lub wszczynanych kontroli:

• tematycznych, o których mowa w art. 123 ustawy o biegłych rewidentach;
• dodatkowych, o których mowa w art. 123a ustawy o biegłych rewidentach;
• doraźnych, o których mowa w art. 124 ustawy o biegłych rewidentach.

Obowiązujący art. 116 ust. 1a) ustawy o biegłych rewidentach, przewiduje możliwość kontroli w siedzibie PANA w zakresie dotyczącym badań ustawowych jednostek innych niż JZP. A zatem, w tym zakresie, nie wystąpiła potrzeba dokonywania zmiany.

Przypominamy, że zgodnie z ustawą o biegłych rewidentach: częstotliwość kontroli jest uzależniona od wyników analizy ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w badaniach ustawowych, przy czym kontrola nie może być przeprowadzana rzadziej niż:

1. raz na 3 lata – w przypadku firmy audytorskiej przeprowadzającej badania ustawowe JZP spełniających kryteria dużej jednostki;
2. raz na 6 lat – w przypadku firmy audytorskiej przeprowadzającej badania ustawowe jednostek innych niż duże JZP.