Rzeczpospolita: Wielka czwórka już nie rządzi na giełdzie

Na rynku firm audytorskich badających spółki giełdowe widać spore przetasowania, informuje gazeta powołując się na dane zebrane przez Grant Thornton. „W 2023 r. sprawozdania finansowe spółek giełdowych badało tylko 37 firm audytorskich. Rok wcześniej było ich 46, w 2021 r. - 48, w pandemicznym 2020 - 61, a w 2013 ponad 100”.

Sytuację w branży skomentował Piotr Witek, członek Krajowej Rady Biegłych Rewidentów. „W ostatnich czterech latach dokonano znaczącego zaostrzenia systemu nadzoru nad audytorami badającymi JZP (czyli m.in. spółki giełdowe - red.), a Polska Agencja Nadzoru Audytowego aktywnie kontrolowała i nadzorowała firmy badające spółki giełdowe. Znacząco zwiększyły się wymogi regulacyjne i dotyczące zasobów kadrowych, organizacyjnych oraz technologicznych”. Wg gazety „Spełnienie wymogów było wyzwaniem w szczególności dla małych firm audytorskich. Gros zniknęło z rynku”.

Z danych Grant Thornton wynika, że „W segmencie giełdowym mocno skurczył się też udział wielkiej czwórki, czyli Deloitte, EY, KPMG oraz PwC. To również miało związek ze zmianą regulacji, przede wszystkim z wymogiem rotacji oraz wprowadzeniem zakazu doradztwa w audytowanych podmiotach”.

Gazeta podaje, że „W 2023 r. wielka czwórka badała sprawozdania 85 giełdowych spółek, wobec 95 w 2022r. Przypada na nią 25 proc. rynku. To o 4 pkt proc. mniej niż w 2020 r. oraz aż o 12 pkt proc. mniej niż w 2010 r. Największą część giełdowego rynku audytorskiego przejęły firmy średniej wielkości, takie jak Grant Thornton czy UHY EGA. Te dwie ex aequo dzierżą pałeczkę lidera pod względem największej liczby przebadanych w 2023 r. sprawozdań spółek giełdowych. Mają ich na koncie po 39. Drugie miejsce przypada grupie PwC z 36 firmami, a trzecie ex aequo EY i BDO. Każda w minionym roku przebadała sprawozdania 24 spółek. Tuż poza podium, z 20 emitentami, uplasowało się KPMG”.

Jak wyjaśnia Piotr Witek, „Firmy Big 4 już nie dominują, gdyż często świadczą inne, bardziej opłacalne usługi dla firm giełdowych, co wyłącza je z udziału w badaniach sprawozdań finansowych”.

„Rzeczpospolita” odnotowuje, że „Na odległej pozycji znalazło się natomiast Deloitte, które po aferze GetBacku (Deloitte Audyt było jego audytorem) straciło część giełdowych klientów. Szczególnie po zeszłorocznej decyzji Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, zgodnie z którą Deloitte Audyt dostał trzyletni zakaz badania sprawozdań finansowych. Wprawdzie wojewódzki sąd administracyjny jesienią wstrzymał wykonanie tej decyzji i de facto Deloitte może normalnie działać, ale nie zmienia to faktu, że jego wizerunek ucierpiał, a część spółek, nie chcąc podejmować ryzyka prawnego (nie wiadomo, jakie decyzje ostatecznie zapadną, PANA odwołała się od decyzji WSA), zdecydowała się na szukanie innego audytora”.

Według gazety „Sytuacja na krajowym rynku audytu nadal jest gorąca. Pojawiły się nawet spekulacje, jakoby Ministerstwo Finansów chciało zlikwidować PANA. Zapytaliśmy o to resort. Zaprzeczył. „W chwili obecnej w Ministerstwie Finansów nie są prowadzone prace nad likwidacją PANA".

Artykuł dostępny jest w wydaniu „Rzeczypospolitej” z 8.01.2024.