Proces wdrażania MSB w Unii Europejskiej oraz w Polsce

Międzynarodowe standardy wydawane są przez Radę Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej i Usług Atestacyjnych (ang. International Auditing and Assurance Standards Board, IAASB), działającą w ramach IFAC. Proces stanowienia Międzynarodowych Standardów Badania („MSB”) uwzględnia szeroko rozumiany interes publiczny i troskę o zapewnienie wysokiej jakości badań sprawozdań finansowych a także spójność standardów stosowanych przez biegłych rewidentów na całym świecie.

MSB podlegają okresowej ocenie, weryfikacji oraz zmianom w celu dostosowania do stale zmieniających się uwarunkowań rynkowych. Istotne zmiany, które dotyczyły większości MSB, nastąpiły w ramach Projektu „Clarity”, który rozpoczął się w 2004 r., i którego celem było zwiększenie przejrzystości i zrozumienia MSB (więcej informacji na ten temat można znaleźć pod adresem http://www.iaasb.org/clarity-center). Projekt zakończył się w 2009 r. wydaniem 36 MSB.

Kolejne istotne zmiany MSB nastąpiły w 2015 r., kiedy to IAASB wydała zmienione i jeden nowy MSB dotyczące przede wszystkim sprawozdań biegłego rewidenta z badania, ale także doprecyzowania obowiązków biegłego rewidenta związanych z inną informacją, która dołączana jest do badanych sprawozdań finansowych.

IAASB okresowo dokonuje przeglądu standardów i wydaje kolejne ich wersje, oznaczając je jako „Revised” (czyli „Zmieniony”) a także w wyniku tych zmian uspójnia brzmienie innych standardów. Zanim standard zostanie przyjęty przez IAASB, projekt jego zmienionego brzmienia podlega publicznym konsultacjom.

Aktualna angielska wersja 37 standardów MSB a także Międzynarodowe Standardy Usług Przeglądu, Międzynarodowe Standardy Usług Atestacyjnych oraz Międzynarodowe Standardy Usług Pokrewnych znajdują się pod adresem: https://www.iaasb.org/

MSB w Unii Europejskiej

Na podstawie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2014/56/WE zmieniającej Dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 537/2014, państwa członkowskie wymagają od biegłych rewidentów i firm audytorskich prowadzenia badań ustawowych zgodnie z MSB przyjętymi przez Komisję Europejską. Prawo UE upoważnia Komisję Europejską (KE) do przyjmowania MSB na poziomie europejskim, ale harmonogram tego procesu nie został ustalony. Dyrektywa stanowi, że w międzyczasie państwa członkowskie mogą stosować krajowe standardy badania. Większość państw członkowskich dobrowolnie przyjęła MSB jako krajowe standardy badania.

Informacje dotyczące przyjęcia MSB w krajach UE, wg stanu na kwiecień 2015 r. można znaleźć pod adresem: https://www.accountancyeurope.eu/wp-content/uploads/MA_ISA_in_Europe_overview_150908_update.pdf.

MSB w Polsce

Począwszy od badania sprawozdań finansowych za okresy kończące się w dniu 31 grudnia 2017 r. wszyscy biegli rewidenci są zobowiązani do stosowania Krajowych Standardów Badania (nazywanych poprzednio Krajowymi Standardami Rewizji Finansowej) w brzmieniu Międzynarodowych Standardów Badania IAASB.

MSB przyjmowane są w Polsce z uwzględnieniem przepisów polskiego prawa. MSB są stosowane do badań sprawozdań finansowych po ich przetłumaczeniu na język polski, w wersji przyjętej uchwałami KRBR jako Krajowe Standardy Badania i zatwierdzonej przez Radę PANA (poprzednio przez KNA). Zmienione MSB stają się obowiązującymi w Polsce dopiero po ich przyjęciu przez KRBR w formie uchwały i zatwierdzeniu przez Radę PANA.

W analogiczny sposób przebiega proces stanowienia pozostałych krajowych standardów wykonywania zawodu, innych niż badanie, czyli krajowych standardów przeglądu, krajowych standardów usług atestacyjnych innych niż badanie i przegląd oraz krajowych standardów usług pokrewnych a także krajowych standardów kontroli jakości przyjmowanych w brzmieniu odpowiednich standardów międzynarodowych.